AYT, açılımı Alan Yeterlilik Testleri olan ve üniversiteye gitmek isteyen 12".sınıf öğrencilerinin ya da lise mezunu olan kişilerin 4 yıllık fakültelere yerleşebilmek için girmesi gereken sınavdır. YKS'nin (Yükseköğretim Kurumları Sınavı) 2. oturumudur.
AYT’ye giren adaylara Türk Dili ve Edebiyatı- Sosyal Bilimler-1, Sosyal Bilimler-2, Matematik ve Fen Bilimleri testlerinden soru sorulmaktadır. Sınav süresi 180 dakikadır. Adaylardan hesaplanmasını istedikleri puan türü (puan türlerinin tamamının hesaplanmasını isteyenler bütün soruları çözmelidir.) için gereken testleri çözmeleri beklenmektedir. YKS sonucunun %60'ını etkilemektedir.
AYT’ye çalışma şekli ve süresi öğrencilerin yeteneklerine ve bilgi birikimlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Fakat bütün farklılıklara rağmen tüm öğrencilerin uygulayabileceği ve uyguladığı takdirde başarı elde edeceği çalışma yöntemleri de vardır. AYT'ye girecek olan adayların yapması gereken ilk şey sınav sistemi hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olmaktır. Sınav sistemi hakkında yeterli bilgiyi edinen adaylar kendi bilgi birikimine göre bir ders çalışma programı düzenlemeli ve en çok verim aldığı ders çalışma yöntemine uygun bir biçimde bu planı uygulamalıdır.
AYT üniversiteye girme hayali kuran öğrenciler için önemli bir sınavdır. Başarılı bir sonuç elde edebilmek için disiplinli çalışma gerektirmektedir. AYT’ye çalışırken dikkat edilmesi gerekenler aşağıda listelenmiştir:
AYT Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1, YKS’den iyi sonuç almak isteyen adaylar için önemlidir. 24 edebiyat, 10 tarih-1, 6 coğrafya-1 sorusundan oluşmaktadır. Çalışmaya başlamadan önce tüm konuların gözden geçirilmesi gerekmektedir. Konuların bir listesi çıkarılmalı ve ilk konudan son konuya kadar bir çalışma programı oluşturulmalıdır. Oluşturulacak olan bu program adayın kendi bilgi birikimine ve ders çalışma yöntemine uygun olmalıdır.
AYT Edebiyatı konuları: Şiir, Öyküleyici Edebi Metinler, Tiyatro, Bilgilendirici Metinler, Sözlü Anlatım, İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı, Geçiş Dönemi, Divan Edebiyatı, Halk Edebiyatı, Sanat ve Edebiyat Akımları, Tanzimat Edebiyatı, Serveti-Fünun Edebiyatı ve Fecri-Ati Edebiyatı, Milli Edebiyat Dönemi, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, Çağdaş Türk Dünyası Edebiyatı, Batı Edebiyatı.
AYT Tarih konuları: Tarih ve Zaman, İnsanlığın İlk Dönemleri, Orta Çağ'da Dünya- İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası, İslam Medeniyetinin Doğuşu, Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk - İslam Devletleri, Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiye'si, Beylikten Devlete Osmanlı - Dünya Gücü Osmanlı, Osmanlı Devleti'nin Kültür ve Medeniyeti, Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti, Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı, Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi, Devrimler Çağında Değişen Devlet-Toplum İlişkisi, Sermaye ve Emek, 20. Yüzyılın Başlarında Osmanlı Devleti ve Dünya, Atatürkçülük ve Türk İnkılabı, İki Savaş Arasında Dönemde Türkiye ve Dünya, 2. Dünya Savaşı Sürecinde ve Sonrasında Türkiye ve Dünya, Toplumsal Devrim Çağında Dünya ve Türkiye, 21. Yüzyıl Eşiğinde Türkiye ve Dünya.
AYT Coğrafya konuları: Doğal Sistemler, Beşeri Sistemler 1-2, Küresel Ortam: Bölgeler ve Ülkeler, Çevre ve Toplum.
Konular birbirinin devamı niteliğinde olduğu için her konunun doğru sırayla çalışılması ve iyice anlaşılması gerekmektedir. Çalışılan konular hakkında bol bol kaliteli soru ve deneme çözülmelidir. Bu sayede öğrenilen bilgilerin unutulması engellenecektir.
AYT Türk Dili ve Edebiyatı, adayların yazar – eser sorularıyla karşılaştığı bir sınavdır. Sınava girecek olan aday, kendine en uygun yöntemi belirleyerek yazar- eser konusuna çalışmalıdır. Yazarların eser verdiği dönem, yazarın belli başlı eserlerinin içeriği ve adı hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Renkli kalemlerle kısa notlar tutmak ve eser özetleri okumak AYT Türk Dili ve Edebiyatı çalışan adaylara yardımcı olan yöntemlerdendir.
AYT Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 testine çalışırken teknolojiden yararlanmak adaylara fayda sağlamaktadır. Çeşitli dijital platformlardan konu anlatımları dinlemek, eğitim paketleri almak mümkündür. Ders çalışan başka kişilerin videolarını izlemek de öğrencilerin motivasyonunu artırabilmektedir.
AYT Matematik toplam 40 sorudan oluşan bir testtir. AYT Matematik konuları şunlardır: Fonksiyonlarda Uygulamalar, Denklem ve Eşitsizlik Sistemleri, Olasılık, Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar, Diziler, Limit, Türev, İntegral.
AYT Matematik testinde başarılı olmak için düzenli bir şekilde ders çalışılmalıdır. Bu nedenle yapılması gereken ilk şey bir ders çalışma programı oluşturmaktır. Oluşturulacak ders çalışma programı adayın kendi bilgi birikimi, beceri ve yeteneklerine göre özel olarak hazırlanmalıdır.
AYT Matematik testi birçok konudan oluştuğu için kısa sürede çalışılıp bitirilebilecek bir ders değildir. Bu nedenle çalışmaya erken başlanmalıdır. Konular birbiriyle bağlantılıdır. Düzenli bir sıra ile her konu anlaşılarak ilerlenmelidir. Konu çalışırken konu anlatım kitaplarının yanı sıra internette yer alan konu anlatım videolarını izlemek de faydalıdır. Anlaşılan konuların pekiştirilmesi için de bol bol soru çözülmesi gerekmektedir. Çözülecek soru sayısı kadar soru kalitesi de önemlidir. Çözülecek test kitapları alanında uzman kişilerin önerileri doğrultusunda seçilmelidir. Geçmiş yıllarda çıkmış AYT matematik sorularının çözülmesi sınavdan daha iyi bir sonuç almayı sağlamaktadır. Maddi durumu elveren adaylar özel ders alarak da sınava hazırlanabilmektedir.
İyi bir sınav sonucu için adayların ders çalışırken kısa notlar tutması önemlidir. Tutulan bu kısa notlar, ilerleyen zamanlarda unutulan konuların kolayca hatırlanmasını sağlamaktadır ve adaylara zaman kazandırmaktadır. Sınava kısa bir zaman kaldığında deneme çözmeye ağırlık verilmelidir. Denemeler sayesinde hem eksik olunan konular fark edilmekte hem de sınav anına hazırlık yapılmaktadır.
AYT Sosyal Bilimler-2, 11 Tarih-2, 11 Coğrafya-2, 12 Felsefe Grubu (Mantık, Sosyoloji, Psikoloji), 6 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi olmak üzere toplam 40 sorudan oluşan bir testtir. İyi bir alan bilgisi gerektirmektedir. Bu nedenle AYT Sosyal Bilimler-2 testine çalışırken farklı kaynaklardan fazla sayıda test çözmek önemlidir. AYT Sosyal bilimler-2 testine çalışan adaylar bu çalışmalarını TYT çalışmaları ile beraber ilerletmelidir. Çünkü AYT Sosyal bilimler-2 testi birçok konuyu kapsamaktadır. Çalışılması TYT sonrasına bırakıldığında konuların yetişmesi zorlaşmaktadır.
AYT Sosyal Bilimler-2 testine çalışırken internetten faydalanmak tüm adaylar için yarar sağlamaktadır. İnternetten sınav konularına ulaşılabilmekte, konu anlatım videoları izlenebilmektedir. Soru çözülebilmektedir.
Planlı ders çalışmak başarıyı beraberinde getirmektedir. Sınava girecek adayların kendilerine en uygun ders çalışma programını oluşturması lazımdır. Herkesin verim aldığı ders çalışma programı farklıdır. Adaylar ders çalışma programı hazırlarken gerçekçi olmalı ve bilgi birikimi, zamanı, beceri ve yeteneklerini göz önünde bulundurmalıdır.
Çalışma sürecinde kullanılacak hazırlık kitapları alanında uzman kişilerin önerileri doğrultusunda seçilmelidir. Sınava kısa zaman kaldığında da deneme çözmeye ağırlık verilmelidir.
Sınav için fazla kaygılı olan adayların ailesinden, arkadaşlarından veya bu alanda profesyonel yardımda bulunan birisinden destek alması gerekmektedir. Sınavda başarılı olmak için stres seviyesinin kontrol edilebilir düzeyde olması lazımdır.
AYT Fen Bilimleri testi, Sayısal bölümden yerleşecek adaylar için oldukça önemlidir. Toplam 40 sorudan oluşan testte 14 Fizik, 13 Kimya ve 13 Biyoloji sorusu bulunmaktadır.
AYT Fizik konuları şunlardır: Kuvvet ve Hareket, Elektrik ve Manyetizma, Çembersel Hareket, Basit Harmonik Hareket, Dalga Mekaniği, Atom Fiziğine Giriş ve Radyoaktivite, Modern Fizik
AYT Kimya konuları şunlardır: Modern Atom Teorisi, Gazlar, Sıvı Çözeltiler ve Çözünürlük, Kimyasal Tepkimelerde Enerji, Kimyasal Tepkimelerde Hız, Kimyasal Tepkimelerde Denge, Kimya ve Elektrik, Karbon Kimyasına Giriş, Organik Bileşikler, Enerji Kaynakları ve Bilimsel Gelişmeler.
AYT Biyoloji konuları şunlardır: Denetleyici ve Düzenleyici Sistem - Duyu Organları, Destek ve Hareket Sistemi, Sindirim Sistemi, Dolaşım Sistemleri, Solunum Sistemi ve Üriner Sistem, Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim, Komünite ve Popülasyon Ekolojisi, Genden Proteine ve Biyoteknoloji, Hücrede Enerji Dönüşüm Olayları, Bitki Biyolojisi – Canlılar ve Çevre.
AYT Fen Bilimleri, adayların düzenli çalışmasını gerektiren bir testtir. Başarılı olmak için iyi bir çalışma programı oluşturmak ve bol bol soru çözmek gerekmektedir. Oluşturulacak ders programı kişiye göre hazırlanmalı ve gerçekçi olmalıdır. Konu çalışırken kaliteli konu anlatım kitaplarından, internette yer alan konu anlatım videolarından ve alanında uzman kişilerden alınan derslerden yararlanmak mümkündür. Ders çalışırken not tutmak da ilerleyen zamanlarda unutulan konuların hatırlanmasını kolaylaştırmaktadır.
Konu çalışmayı bitiren adaylar uzman kişilerin önerdiği kaynaklardan bol bol soru ve deneme çözmelidir. Fazla sayıda soru çözmek farklı soru çeşitleri görmeyi sağlamaktadır. Denemeler sayesinde eksikler fark edilmektedir. Ayrıca deneme çözerken süre tutmak da kişinin soru çözme hızını artırmasına yardımcı olmaktadır.
AYT Fen Bilimleri çalışan adayların dönem dönem kendini ödüllendirmesi, hobilerine zaman ayırması ve fiziksel aktivitelerde bulunması kendilerini daha iyi hissetmelerine ve motive olmalarına yardımcı olmaktadır. Psikolojik olarak iyi hisseden, stres seviyesini kontrol edebilen adaylar sınavdan daha iyi sonuçlar elde etmektedir. Fazla kaygı yaşayan, stresini kontrol edemeyen adaylar ailelerinden, arkadaşlarından veya bir uzmandan yardım almalıdır.
AYT’ye girecek olan adaylara, sınav senesinden önce çalışmaya başlamaları önerilmektedir. Çünkü adaylar AYT’de oldukça fazla konudan sorumludur. Lise son sınıf dersleri ile birlikte sınav konularına çalışmak zordur. Ayrıca sınava son sene çalışmaya başlamak daha çok stres yaşanmasına neden olmaktadır. Bu nedenle 12. sınıftan önce çalışmaya başlamak oldukça faydalıdır.
AYT, alan sınavıdır. Bu nedenle ayrıntılı sorulardan oluşmaktadır. Bu durum da AYT’ye girecek olan adayların iyi bir çalışma yapmasını gerektirmektedir.11 ve 12. sınıfta işlenen derslerden oluşan konuları kapsayan bir sınav olduğu için AYT’ye çalışmaya 11. sınıfta başlanmalıdır.
AYT’ye hazırlanan adayların her gün çözmesi gereken soru sayısı kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Sayıyı belirleyen etkenler: Çalışmaya başlanan zaman, eğitim hayatı boyunca ne kadar ders çalışıldığı, kişinin kendi beceri ve yetenekleridir. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda AYT’ye girecek olan bir adayın her gün en azından AYT’de karşısına çıkacak soru sayısı kadar soru çözmesi önerilmektedir. Buna göre her gün en az 160 soru çözülmesi gerekmektedir. AYT öğrencileri için önerilen günlük çözülecek ortalama soru sayısı ise 200 - 250 arasıdır. Her ders için günde kaç soru çözülmesi gerektiği aşağıda listelenmiştir:
Kaynak seçimi yabana atılacak bir konu değil ve önünüze gelen kaynağı satın almamalısınız. Kaynak satın almadan evvel işinde uzman olan kişiler ile iletişime geçmenizde büyük fayda olacaktır.
YKS Kaynak Önerileri içerisinde en önemli önerilerden biri de şu olacaktır: Videoları çözümlerin mevcut olması. Çünkü çözebildiğiniz sorular değil çözmekte zorluk çektiğiniz sorular önemlidir. Çözemediğiniz sorular da kitap aralarında çürümeye yüz tutmamalıdır. Çözemediğiniz soruları her zaman çözdüremeyebilirsiniz. Ama video çözümlü kaynaklar satın alarak rahatlıkla çözemediğiniz soruların video çözümlerini izleyerek sorunlarınızı en dibe indirebilirsiniz.
Günümüzde teknolojinin her alanda yer almasıyla beraber hayatın bir vazgeçilmezi haline gelen teknoloji, sınavlara hazırlık aşamasında da karşımıza çıkmaktadır. Özellikle dershane türünden kurumlarda eğitim almak istemeyip, evde rahat bir şekilde çalışmak isteyen fakat nasıl çalışacağını bilemeyen öğrenciler için teknoloji tabanlı eğitim modülleri karşımıza çıkmaktadır. Bu konuda sağlam bir hazırlık yapmak isteyen öğrenciler için kolaylık sağlayan Fikoç’un geliştirdiği yapay zeka destekli koçluk platformu sayesinde öğrenciler haftalık planlama yapabilir, soru, deneme ve kaynak takiplerini kolayca görebilirler. Tek tıkla Fikoç’una ulaşabilirler. Amaç sadece rehberlik hizmeti sunmak değil, çözüm odaklı olarak birçok öğrencinin eksiği olan taktik, motivasyon, planlama gibi komplike bir eğitim sunmaktır. TYT-AYT kaynak önerilerini öğrencinin düzeyine ve kaynakların kalitesine göre belirlenir. Böylece öğrenci düzeyi düşük ise çözemeyeceği yayını alıp çözemediği için motivasyon kırıklığına gitmemiş olur. Aynı şekilde öğrencinin seviyesi yüksek ise seviyesinden düşük kaynaklar çözüp kendini sürekli tekrar etmemiş olur. Bu iki durumda da öğrenci kazançlı çıkmaz. Bu nedenle Fikoç’a yönlenmek çok daha iyi olacaktır.